Ο διάλογος ανοίγει – Για μια Αριστερά που έχει στο επίκεντρο τις ανάγκες των ανθρώπων | Βίντεο με τις ομιλίες
Συζήτηση ουσίας στην εκδήλωση του aristera.eu στην Αθήνα
Διάλογος ουσίας, για την αριστερά στην πράξη και για το πώς αυτή παρεμβαίνει στις ζωές των ανθρώπων και στο σήμερα, έγινε στη δεύτερη ανοιχτή εκδήλωση του airistera.eu στον κινηματογράφο Μικρόκοσμος, την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου. Η Ηρώ Διώτη, πρώην βουλεύτρια, μέλος της ΚΕ ΜέΡΑ25, η Αλεξάνδρα Κορωναίου, ομότιμη καθηγήτρια κοινωνιολογίας πρώην κοσμήτορας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο Τάσος Κορωνάκης, ανένταχτος αριστερός και ο Χρήστος Λάσκος, αρθρογράφος στην Εφημερίδα των Συντακτών ήταν οι βασικοί ομιλητές της εκδήλωσης.
Παρέμβαση έκανε ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάννης Βαρουφάκης αλλά και πολίτες που παρακολούθησαν την εκδήλωση με ενδιαφέρον και αγωνία για τις κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες σε μια στιγμή γενικευμένης κρίσης αλλά και απαξίωσης της πολιτικής.
Η Ηρώ Διώτη άνοιξε τη συζήτηση αναφερόμενη στο ζήτημα της αντίθεσης ανάμεσα στις διεργασίες εντός της Αριστεράς και των αναγκών της ευρύτερης κοινωνίας, με την οποία πρέπει να ξαναβρεί επαφή. Ο στόχος των διεργασιών των αριστερών δυνάμεων σήμερα οφείλει να μην είναι τίποτα λιγότερο από τη δημιουργία μιας «εξισωτικής, οικολογικής, ελευθεριακής Αριστεράς» που θα ξαναμιλήσει στην κοινωνία ξεπερνώντας την ιδεολογική κρίση της εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η ίδια ανέφερε πως ο αγώνας για τις ελευθερίες και τα δικαιώματα, για τις συλλογικές συμβάσεις, για τους μισθούς και τον χρόνο εργασίας και η επεξεργασία θέσεων για την κλιματική δικαιοσύνη δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτά ξέχωρα το ένα από το άλλο αν δεν υπάρχει ένα νέο συνολικό αριστερό σχέδιο που θα απαντήσει στην πολιτική, κοινωνική αλλά και αισθητική στροφή προς τα Δεξιά.
H Αλεξάνδρα Κορωναίου εστίασε στο ζήτημα της αδιαφορίας-δυσπιστίας της πλειονότητας των ανθρώπων από όλες τις κοινωνικές τάξεις και ομάδες απέναντι στη σημερινή Αριστερά και την πολιτική γενικότερα. Ανέδειξε, μεταξύ ποικίλων αιτιών για την κατάσταση αυτή, την αποδυνάμωση της ίδιας της Δημοκρατίας από τις παγκόσμιες οικονομικές και μιντιακές δυνάμεις, τις υπερεθνικές εταιρείες, τους οίκους αξιολόγησης, τους κολοσσιαίους τεχνοκρατικούς οργανισμούς. Τόνισε πως οι πολίτες, αναγνωρίζοντας τον έλεγχο και την επιρροή που ασκείται από αυτές τις δυνάμεις στο πολιτικό προσωπικό και την «απροθυμία» του να αντιπαρατεθεί ουσιαστικά προς αυτές, απομακρύνονται από το πολιτικό γίγνεσθαι (αποχή) ή στρέφονται προς την ακροδεξιά και τη λατρεία ηγετών που αναδεικνύονται και συχνά επιβάλλονται μέσω των παντοδύναμων πλέον μιντιακών συστημάτων.
«Η Αριστερά δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στη νέα πραγματικότητα. Αναλώνεται συχνά σε μικροκομματικές διαμάχες με στόχο το κυνήγι της εξουσίας μέσα από μια “εργαλειακή” διαχείριση των κοινωνικών ματαιώσεων ή διευρύνοντας την ατζέντα της με τρόπο που χάνει το ταξικό της πρόσημο. Η αναγκαιότητα να δώσει ελπίδα στους πολλούς επιβάλλει να ανακτήσει την αξιοπιστία της επιμένοντας στους ταξικούς αγώνες και την καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων σε όλα τα πεδία (εργασία, υγεία, εκπαίδευση, πολιτισμός, κ.ά.)» ανέφερε μεταξύ άλλων.
Ο Τάσος Κορωνάκης ξεκίνησε την τοποθέτησή του εντοπίζοντας τη συνθήκη συνεχιζόμενων πολλαπλών κρίσεων στην οποία βρίσκονται οι σημερινές κοινωνίες, και που στη συνέχεια προκαλούν την άνοδο της ακροδεξιάς και την υποχώρηση της Δημοκρατίας. «Παράγουμε περισσότερο φόβο και θυμό από όσο μπορούμε να καταναλώσουμε» ανέφερε χαρακτηριστικά, κάνοντας λόγο για μια κατάσταση που δυσχεραίνει την επικοινωνία και την οργάνωση των ανθρώπων.
Για την ελληνική Αριστερά ειδικά, ανέφερε πως κινδυνεύει να χαθεί η κληρονομιά αγώνων πολλών δεκαετιών. Γι αυτό χρειάζεται μια αποτίμηση της κατάστασης, μια αυτοκριτική και ένας διάλογος μεταξύ των αριστερών δυνάμεων. Το ζήτημα της διάβρωσης του ΣΥΡΙΖΑ από τον αρχηγισμό και την ανάθεση εξουσίας και το πώς θα αποφευχθεί μια τέτοια διαδικασία στο μέλλον, είναι ένα ζήτημα που πρέπει να τεθεί στον πυρήνα αυτού του διαλόγου, ανέφερε, με στόχο μια νέα Αριστερά, που πατάει στα πόδια της, που θα πείσει την κοινωνία από την αρχή ότι έχει νόημα να συνταχθεί και να πολεμήσει μαζί της.
Ο Χρήστος Λάσκος αναφέρθηκε στις παγκόσμιες αλλαγές που συντελούνται όπως η ανάδειξη της Κίνας και των BRICS, η κλιματική κρίση και η κρίση του ίδιου του καπιταλισμού επισημαίνοντας πως αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να τολμήσει η Αριστερά να ανοίξει και να διαπραγματευτεί, ως διεθνιστική δύναμη.
Τόνισε ιδιαίτερα πως η απουσία ελπιδοφόρων και θετικών προτάσεων από την Αριστερά σε τέτοιες εποχές αρνητικών προσδοκιών, ευνοεί μόνο την άνοδο της ακροδεξιάς σε διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, υπάρχει ακόμα και η τάση μιας μερίδας της Αριστεράς να υιοθετήσει την ακροδεξιά ατζέντα για να εκφράσει τμήματα της κοινωνίας. Ο ίδιος σημείωσε πως στην Ελλάδας, η Συμμαχία του ΜέΡΑ25 κατέθεσε ουσιαστικές προτάσεις, τολμώντας να μιλήσει ακόμα και για ζητήματα που είχαν πολιτικό κόστος, όπως οι εξορύξεις ή το προσφυγικό.
Παρέμβαση στη συζήτηση έκανε και ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης, με τη διαπίστωση ότι η γελοιοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ έχει ενισχύσει το αίτημα της κοινωνίας να βγει μπροστά το ΜέΡΑ25 και η Αριστερά. Ο διάλογος όμως για την Αριστερά, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν μπορεί να γίνει χωρίς να συμφωνηθεί ότι υπάρχει εναλλακτική στη μνημονιακή πολιτική και την υποταγή της χώρας στους «θεσμούς». Αυτή τη ρήξη προϋποθέτει η συζήτηση για τα 10 σημεία που έχει θέσει στον διάλογο το ΜέΡΑ25, ανέφερε.
Για την ανασυγκρότηση του ίδιου του ΜέΡΑ25 ο Γ. Βαρουφάκης ανέφερε πως δε θέλουμε ένα κόμμα που απλά να… «μηρυκάζει» τη λέξη Αριστερά αλλά που να είναι αριστερό στην πράξη. Ένα κόμμα ευρωπαϊκό, διεθνικό, ριζοσπαστικό με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και ανοιχτό σε συνεργασίες.
Καλή ιδέα αλλά αν μπορείτε την επόμενη φορά, δημοσιοποιήστε το λίγο νωρίτερα. Μια ημέρα πριν, δεν προλαβαίνουμε να έρθουμε.
Πορόλαυτα εύχομαι καλό διάλογο!
Αυτό που ήθελα να πω , είναι ότι δεν μπορείς να πάρεις θέση για την αριστερά όταν έχεις τόσο περιρισμένο χρόνο και σ αυτόν τον χρόνο ακούς μόνο τους τέσσερις ανθρώπους που ήταν προγραματισμένο να μιλήσουν. Δεν μπορείς να πάρεις θέση έτσι.
Καλησπέρα Ουρανία. Έχετε δίκιο. Η αντίστοιχη εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη δεν είχε περιορισμό στο πότε πρέπει να παραδοθεί η αίθουσα οπότε τοποθετήθηκαν πολλές και πολλοί από τους παρευρισκόμενους. Την επόμενη φορά, σε καλύτερη συνθήκη.
Μηπως ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για την ανάγκη ενός σύγχρονου κομμουνιστικου κομματος?
ΥΓ: αν τυχόν παρακολουθει κάποιος/α που δεν αντιλαμβάνεται τι λεω, εχω και παραδειγματακι (μη μεταπολιτικο) που χρησιμοποιώ οταν μιλω με green people..
-Που να μιλάει πολιτικά για το παρελθόν και πως θα μπορούσε να ειναι αλλιως σαν non science fiction – another now (tv series: for all mankind) (ταξική παλη)
-Που να μιλάει πολιτικά για τις πιθανότητες εξέλιξης των ταξικων ανταγωνισμων στο ορατό μέλλον σαν science fiction – provision (tv series: the expanse) (μεταβατικος κοσμος)
-Που να μιλάει πολιτικά για τις οριακες προοπτικές της ανθρωπότητας στο πολύ απώτερο ταξικο μέλλον σαν science fiction – prophecy (tv series : foundation) (το οραμα μας)
ευχαριστώ
Πρώτα απ’ όλα, κατά την γνώμη μου, εκείνο που απαιτείται είναι να αποκτήσουμε μια “κοινή γλώσσα” (δεν εννοώ την ελληνική σε αντιπαράθεση με τα …“αγγλικά” που χρησιμοποιείς), η οποία θα συγκροτείται από εκείνα τα στοιχεία που θα περιγράφουν πως αντιλαμβανόμαστε με τον ίδιο τρόπο το ποιοί είμαστε και τι θέλουμε να κάνουμε.
Για παράδειγμα, επικαλείσαι “την ανάγκη ενός σύγχρονου κομμουνιστικού κόμματος”.
Την ανάγκη ενός σύγχρονου κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο είναι διακριτό από αστικό κοινοβουλευτικό κόμμα την αντιλαμβάνονται και άλλοι, που δεν είναι κομμουνιστές. Επίσης απ’ ότι γνωρίζω, κανείς που δηλώνει ότι είναι κομμουνιστής δεν αρνείται ότι υπάρχει αυτή η ανάγκη. Κάποιοι μάλιστα που δηλώνουν ότι είναι κομμουνιστές, θεωρούν ότι έχουν ένα τέτοιο κόμμα και είναι οργανωμένοι σ’ αυτό. Κάποιοι άλλοι μπορεί να ισχυριστούν πως σήμερα ο μεγαλύτερος πολιτικός μηχανισμός στον κόσμο, που διεκδικεί πλέον και την παγκόσμια ηγεμονία με τον δικό του τρόπο και αποτελεί το κυρίαρχο υπόδειγμα για ένα “σύγχρονο κομμουνιστικό κόμμα”, είναι το Κ.Κ.Κίνας. Αυτό το λέω γιατί υπάρχει μια “ιστορικότητα” του υπαρκτού κομμουνισμού, με πολλά παραδείγματα “κομμουνιστικών κομμάτων”, απέναντι στην οποία εσύ αναζητάς ένα υπόδειγμα (το “νέο” απέναντι στο “υπαρκτό”) που δεν υπάρχει πουθενά ως παράδειγμα…
Κατά την γνώμη μου, αυτός ο ιστορικός κύκλος των “κομμουνιστικών κομμάτων” ως πολιτικούς μηχανισμούς στρατευμένους στο όραμα της κοινωνικής χειραφέτησης έχει κλείσει. Είμαστε στην εποχή που θα πρέπει ν’ αλλάξουμε σελίδα.
Πρέπει λοιπόν να αποκτήσουμε μια κοινή γλώσσα που καταγράφει τις οριοθετήσεις με ορατό και σαφή τρόπο απέναντι σε αυτό το παρελθόν. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα ίδια σημαίνοντα για διαφορετικά σημαινόμενα, όπως ακριβώς έγινε με τον διαχωρισμό των κομμουνιστικών κομμάτων από την σοσιαλδημοκρατία.
Δεν έχει νόημα “να ξαναγράψουμε την ιστορία” αποκαθιστώντας τα λάθη που έγιναν στο παρελθόν, όπως για παράδειγμα έκανε το ΚΚΕ την παραμονή της επετείου των 50 χρόνων με το βιβλίο που εξέδωσε για τα γεγονότα εκείνου του Νοέμβρη (Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ: Πολυτεχνείο Νοέμβρης 1973, εκδ. Σύγχρονη Εποχή), το οποίο περιέχει εκτιμήσεις, συμπεράσματα και αυτοκριτική για την Πανσπουδαστική Νο 8 αποκαθιστώντας την τιμή του Διονύση Μαυρογένη που τον κατηγορούσε τότε ως χαφιέ. Όσους μας εγκαλείς να στρατευτούμε με βάση “την ανάγκη ενός σύγχρονου κομμουνιστικού κόμματος”, δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε καν αυτό που έκανε το ΚΚΕ, γιατί απλά δεν έχουμε όλοι “κοινή ιστορία” ή και καθόλου …ιστορία.
Ο “Βασιλιάς είναι γυμνός”. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να επιχειρήσουμε να ξαναγράψουμε το όραμα της κοινωνικής χειραφέτησης, όχι ακριβώς με τον τρόπο που επιχείρησε να ξαναγράψει ο Γιάννης Πανούσης την γνωστή ιστορία του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν «σαν παραμύθι...»
Συντροφε, Γιωργο, σε παρακολουθω ανελλιπως, με πληρη εκτιμηση και βεβαια απο αποσταση ασφαλειας για να μην εχω μπελαδες:) Καλως με εγκαλεις, το λοιπον, αλλα πιθανα για τους λαθος λογους. Εξηγουμε:
Αρχικα, το ολο σχολιακι ειναι ενα πολιτικο πειραγμα, χωρις ομως να τρολαρω..
Η εισαγωγικη φραση παει στην αγαπημενη Ηρω Διωτη. Που τουλαχιστον σε αυτο το μεσο, μπορω ελευθερα να την “κραξω με χαμογελο” καθως θεωρω λανθασμενη την εισηγηση της, την ιδια ωρα που την εμπιστευομαι και ειμαι βεβαιος οτι θα το βρει στην πορεια!
Ολο το υπολοιπο ειναι ενα μικρο, ταπεινο “δωρακι” στον Βαρουφακη, με μια εσανς, επισης, πειραγματος. Και επειδη, λογω αντικειμενικων συνθηκων τον παρακολουθω χρονια ολοκληρα στη διεθνη του επικοινωνια, θελησα λιγακι να ανανεωσω την οπτικη του ειρηνικου, ευημερου προτζεκτ μιας Star Trek ουτοπιας.. Απλα, του λεω: βρε αδελφε βρες λιγο χρονο με την αγαπημενη σου και δες λιγο τρεις σειρουλες, που διαχειριζονται ομορφα πολιτικα πραγματακια να κανεις και κουβεντουλα με τους νεους που τις ξερουν και προβληματιζονται! (Γιανη, ελπιζω να το διαβασες αυτο!)
Οσο, για τα “αγγλικα” μου, συντροφε, δεν ειναι να τα επαινεις. Αφου, ειναι επιπεδου Τσιπρα! Αν και το μονο που εκανα, ηταν να μεταφερω τιτλους τηλεοπτικων σειρων οπως βγηκαν στο πληκτρολογιο.. Συνεπαγωγικα, αν -το θεμα αφορα την αντιληψη μου για την αναγκη συζητησης ενος “συγχρονου” κομμουνιστικου κομματος- ειναι ταυτοσημη του Τσιπρα, τοτε θα δηλωσω απλα κομμουνιστης και θα θα πεταξω τη μπαλα στην εξεδρα! Και ενω δεν εγκαλω κανενα και καμια, για να μη στερουμαστε πολυτιμου χρονου, υποθετω οτι αμφοτεροι αρνουμαστε μια γραμμικη αντιληψη του χωροχρονικου συνεχους σαν δομημενα ιστορικα σταδια και παραλληλα βλεπουμε κριτικα την τελεολογια σαν ντετερμινιστικη αρχη απο μια συγχρονη επιστημονικη οπτικη.. Αν παραμενουν νομιμες αυτες οι δυο προυποθεσεις, για παραδειγμα, δε βλεπω τι το κακο εχουν τα τρια σημεια που προτεινα μεσα απο συγχρονα ερεθισματα της μικρης οθονης!
Τι να πουμε και εμεις, βρε συντροφε, τωρα, οταν κοτζαμ (χωρις ιχνος ειρωνιας- την προλαβα και στον παλαι ποτε) Σισσυ Βωβου -καπου την πηρε το ματι μου στο φορουμ να- παραπονιεται για την πολιτικη του Μερα25 στο Ουκρανικο.. (Που αν ηταν στο χερι μου θα ξεκινουσα ζητωντας την ηττα του ΝΑΤΟ στο πεδιο της μαχης μεχρι να καταληξω στην ανατροπη Πουτιν απο αριστερα, κλπ). Μιλαμε για μια γυναικα με τεραστια συνεισφορα για τα ελληνικα πραγματα και ενω μεταφρασε τον μεγαλυτερο εν ζωη μαρξιστη (Noam Chomsky – επεται ο Βαρουφακης) στο “επικινδυνη δυναμη” (ελληνικα, εκδοσεις Πολυτροπον, 2007) αδυνατει να αντιληφθει τη συγχρονη πραγματικοτητα! Θα τα βρουμε τωρα εμεις ανταλλασσοντας ενα σχολιακι για το ειδος της οργανωσης που απαιτουν οι καιροι μας?
ελληνικοτατα,
σε ευχαριστω για την προσοχη σου συντροφε,
σχεδον το ξεχασα,
ενας απ τους σαραντα πεντε και παραδοσιακος στην ορθογραφια:)
Σύντροφε John, θεωρώ ότι η απάντησή σου κινείται πράγματι προς την κατεύθυνση να αποκτήσουμε μια “κοινή γλώσσα”, αν και έχει τον χαρακτήρα “πολιτικού πειράγματος”, όπως δηλώνεις. Από αυτή την οπτική θα ήθελα να προσθέσω κάποιες διευκρινήσεις-απαντήσεις, σχετικά με αυτά που γράφεις:
1. Η αναφορά στα “αγγλικά” έχει να κάνει με ένα γενικότερο φαινόμενο, με την χρήση κάποιων λέξεων που προσπαθούν να καταγράψουν το “διαφορετικό”, χωρίς όμως το σημαινόμενο να είναι σαφώς προσδιορισμένο. Για παράδειγμα σημασία της έκφρασης “ριζοσπαστική αριστερά”, της “ρήξης” κλπ μπορεί να εκφράζουν μια γενικού χαρακτήρα ιδεολογική σηματοδότηση, όμως στα πλαίσια μια συνεκτικής και συστηματικής εννοιολογικής προσέγγισης (δηλαδή στο πως εντάσσονται οργανικά εντός μιας “θεωρίας”), μπορεί να έχουν διαφορετική σημασία: Όπως η λέξη “μάζα” σημαίνει διαφορετικά πράγματα στην νευτώνεια μηχανική απ’ ότι στην θεωρία της σχετικότητας. Δεν θα επεκταθώ στην αναγκαιότητα της “θεωρίας” και την σημασία που έχει για το πως βλέπουμε τον κόσμο. Η Πολιτική όμως δεν είναι “επιστήμη”, είναι μια συνθετική δημιουργική δραστηριότητα που ομοιάζει περισσότερο με “τέχνη”: Δεν μας αρκεί να ερμηνεύσουμε τον κόσμο, θέλουμε να τον αλλάξουμε. Οι πολιτικές αποφάσεις δεν κρίνονται από την επιστημονική τους επάρκεια αλλά από τις προτεραιότητες που τίθενται και τα αποτελέσματα που παράγουν...
2. Στην Πολιτική μετράνε κυρίως άλλα πράγματα. Στις πολιτικές σχέσεις έχει μεγάλη σημασία μια λεξούλα που χρησιμοποιείς για την Ηρώ “την εμπιστεύομαι”. Αν εκλάβουμε την Πολιτική ως προϊόν μιας συλλογικής δραστηριότητας, αν δεν υπάρχει η εμπιστοσύνη ως συνεκτικό στοιχείο, δεν μπορεί στην πράξη, να είναι μια “εξισωτική πρακτική” ως παραγωγική διαδικασία…
3. Αυτό που λες «..αμφότεροι αρνούμαστε μια γραμμική αντίληψη του χωροχρονικού συνεχούς σαν δομημένα ιστορικά στάδια και παράλληλα βλέπουμε κριτικά την τελεολογία σαν ντετερμινιστική αρχή από μια σύγχρονη επιστημονική οπτική» δεν διαφωνώ, αλλά θα το διατύπωνα διαφορετικά, ως συνέπεια της “ταξικής πάλης”: Επιστημονική θεωρία για την ταξική πάλη δεν υπάρχει, γιατί αν υπήρχε θα αναιρούσε το βασικό οντολογικό χαρακτηριστικό της: Η έκβαση της ταξικής πάλης ποτέ δεν είναι δεδομένη εκ των προτέρων. Αν υπήρχε, θα ομοίαζε με μια θεωρία η οποία θα μπορούσε να προβλέψει με επιστημονική βεβαιότητα το αποτέλεσμα, όταν ρίχνουμε μια ζαριά… Ο “μαρξισμός – λενινισμός” για παράδειγμα, όταν εκλαμβάνεται ως επιστημονική “θεωρία” της ταξικής πάλης όπως διατείνονται αρκετοί κομμουνιστές, είναι απλά ένα ιδεολόγημα…
4. Τέλος στο παράδειγμα που αναφέρεις και αφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία, είναι πράγματι σημαντικό για το πως αντιλαμβανόμαστε την σύγχρονη πραγματικότητα, γιατί έτσι κι αλλιώς επικαθορίζει πολλά ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητά μας με ποικίλους τρόπους, αρκετοί από τους οποίους δεν προσδιορίζονται από το αν είναι δίκαιος ή άδικος, ποιος είναι ο καλός ή ο κακός ιμπεριαλιστής κλπ. Ούτε η έκβαση του θα κριθεί από τις όποιες απαντήσεις δίνουμε σε αυτά τα ερωτήματα: Όσο θα υπάρχουν κράτη/έθνη θα υπάρχουν και πόλεμοι. Κατά την γνώμη μου απ’ αυτή την αφετηριακή θέση θα πρέπει να ξετυλίγουμε το κουβάρι για να καταλάβουμε τι και τα πως…
Σύντροφε, Γιώργο, χρειαζόμαστε πολλούς περισσότερους σαν εσενα. Με γνωση, πειρα και αγωνιστικοτητα. Το λοιπόν φαίνεται οτι ολοι (απο ρεφορμισμο μεχρι επαναστατική) ρίχνουν παραγάδι στο ‘κοκκινο πράσινο’ πολιτικό παραπόταμο της κοινωνικής αλλαγής και εναποθετουν την ψαρια τους στα ιδια ‘κόκκινο μαύρα’ οργανωτικα κωφηνια. Συνεπώς, αν ολα εχουν να κάνουν απλά με το προγραμματικο ‘δόλωμα’ και την επικοινωνιακη ‘δεξιότητα’ του ψαρα, για το είδος και την έκταση της ψαριας καμία ένσταση η αντίρρηση.. Εμπιστοσύνη στο συλλογικό σχεδιο, ενότητα και συμμετοχη! Τοσο για το μερα25, οσο και την ενότητα της αριστεράς.
Σε ευχαριστώ θερμά για τις εμπεριστατομενες απαντήσεις! Δε θα συνεχίσω άλλο στο φόρουμ.
Άλλοι έχουν ανακαλύψει την Αμερική πολύ πριν από μένα (Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα). Η ποιότητα ζωής για την πλειοψηφία εξασφαλίζεται από την Αριστερά (η ανθρωπότητα θα επιβιώσει, εξάλλου το βλέπουμε, και με τον καπιταλισμό-νεοφιλελευθερισμό αλλά στις συνθήκες που περιγράφει ο Φίλιπ Ντικ στο blade runner, χωρίς αξιοπρέπεια). Προς το παρόν τα αριστερά σχήματα απασχολούνται με το να πολεμούν μεταξύ τους προς μεγάλη χαρά της δεξιάς. Πολλά πρέπει να αλλάξουν για να ωριμάσει η ανθρωπότητα (θα προλάβουμε;).
Συντροφε, Βαγγελη, μη βαζεις ιδεες στον Βαρουφακη για το “blade runner”, ειναι δηλωμενος φαν λεμε (και παλευω να τον εκσυγχρονισω)! Σε αντιθεση με οσα λεγονται και φαινονται, υπαρχει η αισιοδοξη αντιληψη στο Μερα25, οτι δε χρειαζεται να ωριμασουν οι συνθηκες ή η ανθρωποτητα για να πετυχουμε μικρες ή μεγαλες αλλαγες.. Αντιθετα, θα πρεπει να ειμαστε παντα ετοιμοι/ες με τις προτασεις και το προγραμμα μας ωστε να δωσουμε φωνη στα οποια κινηματα αστικης αμφισβητησης. Οσο αχαρο και αν ακουγεται, να ειμαστε το ρεαλιστικο εργαλειο εν αναμονη, οπου εν δυναμει μπορει να το χρησιμοποιησουν στο δρομο για να αλλαξουν (οχι απο μονες τους) οι “μαζες” τα πραγματα.. Οσο ταπεινο και αν ειναι αυτο, το βρισκω τιμιο και ειλικρινες:)
Προσθέτω: ειδικά σήμερα (τεχνητή νοημοσύνη) ζούμε το δυστοπικό μας μέλλον κατά Φίλιπ Ντικ. Η Ούρσουλα Λε Γκεν στο A Man of the People περιγράφει την δυστυχώς ανέφικτη ουτοπία ενός βιώσιμου κόσμου, με μικρές, σταθερές ομάδες, τεχνολογία προσαρμοσμένη στο περιβάλλον, χαμηλό και αμετάβλητο ρυθμό γεννήσεων και ένα πολιτικό σύστημα βασισμένο στη συναίνεση. Ούτε αριστερά, ούτε δεξιά (αυτή κι αν είναι ουτοπία). Σε τελική ανάλυση η επιστημονική φαντασία τα έχει πει όλα.
Ερώτηση στους υπεύθυνους για την έγκριση ή μη των σχολίων (που δεν χρήζει δημοσιότητας): τι ακριβώς δεν ήταν αποδεκτό στο σχόλιό μου στο οποίο μιλούσα για την Ούρσουλα Λε Γκεν;
Οι ομιλίες από την εκδήλωση, θα δημοσιευθούν;
Οι παρεμβάσεις των ομιλητών/τριών στην εκδήλωση του Aristera.eu στην Αθήνα
είναι εδώ δημοσιευμένες(1-12-23):
της Ηρώ Διώτη
https://youtu.be/VvmBrX2PZS0?si=0IcDGXMqeQGeRwdF
του Τάσοου Κορωνάκη
https://youtu.be/OItOQeZczxI?si=1pDcJMc8nXmaKjcl
της Αλεξάνδρα Κορωναίου
https://youtu.be/MMMZq0iLcCo?si=pkcdYEKhGEXS1TA0
του Χρήστου Λάσκου
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=CCpCX_CeDWZpYppi
Θέλω να παραθέσω δύο ιδέες που αφορούν το επικοινωνιακό σκέλος.
1) Προτείνω να περιοριστεί η επικέντρωση στα προβλήματα και να αναδειχθούν οι νέες προτάσεις. Τα προβλήματα είναι πολλά και ο κόσμος τα βιώνει στο πετσί του καθημερινώς. Αυτό που δεν ακούει ο κόσμος είναι οι εναλλακτικές προτάσεις, που ευτυχώς το ΜεΡα 25- προοδευτική συμμαχία τις διαθέτει. Η ΤΙΝΑ έχει κυριεύσει τις συνειδήσεις του ελληνικού λαού. Ώρα να πέσει στο τραπέζι(το μιντιακό) η ΤΑΤΙΆΝΑ.
2) Προτείνω την αξιοποίηση της μιντιακης ημερήσιας ατζέντας (ναι αυτής της στρεβλής κλπ). Παράδειγμα: Η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ οδήγησε στη καθημερινή προβολή των τάσεων του ΣΎΡΙΖΑ στα μεινστριμ κανάλια, τα οποία μιλούσαν για κενό στο προοδευτικό χώρο, αναδεικνύοντας το περιβαλλοντικό ζήτημα και την απουσία εναλλακτικών προτάσεων. Το Μέρα 25 πιστεύω ότι όφειλε να παρέμβει λέγοντας, ότι αυτός ο χώρος που λέτε ότι απουσιάζει, τον καλύπτουμε εμείς, αναδεικνύοντας τη θέση μας έτσι όπως έχουν διατυπωθεί. Η παρέμβαση σε αυτό το πλαίσιο θα έθετε το ΜεΡα εντός της ατζέντας, ασχέτως το πώς θα παρουσιάζοταν. Σημασία έχει αυτή την στιγμή να αναδειχθεί οτι το ΜεΡα είναι εδώ και να γίνει υπολογίσιμο.
Πολύ ενδιαφέρον ειχε αυτο, πιστέυω αμα συνεχίσουμε και μιλάμε έτσι για ιδέες και χωρις εντονο κομματικό χαρακτήρα,υπάρχει πιθανότητα να προσέξει πιο πολύ ο κόσμος. Πιστεύω εχει μεγαλο ποτεντσιαλ το aristera.eu!
Μερικές παρατηρήσεις, με αφορμή την ομιλία του Χρήστου Λάσκου
Η ομιλία του Χρήστου Λάσκου είχε τα χαρακτηριστικά μιας παραδοσιακής “εισήγησης” όπως είθισται στην Αριστερά: Ξεκινά από την “μεγάλη εικόνα” της παγκόσμιας κατάστασης για τα καταλήξει τελικά στο “δια ταύτα”. Ο καθένας αντιλαμβάνεται πως σε 27’ είναι αρκετά δύσκολο ξεκινώντας από παγκόσμιες αλλαγές που συντελούνται, όπως η ανάδειξη της Κίνας και των BRICS, η κλιματική κρίση και η κρίση του ίδιου του καπιταλισμού, να τεκμηριώσεις στα πλαίσια ενός συνεκτικού και ολιστικού τρόπου προσέγγισης της πραγματικότητας, το γιατί σήμερα είναι αναγκαία μια “ενιαιομετωπική λογική” ως απάντηση στην κρίση της Αριστεράς. Αναγκαστικά οι συνεπαγωγές θα είναι ελλειπτικές.
Θα επιχειρήσω λοιπόν μια θεματική κωδικοποίηση της ομιλίας του για να διατυπώσω κάποια ερωτήματα που προκύπτουν κυρίως από την μεθοδολογική προσέγγιση που κάνει:
1. Η “μεγάλη εικόνα”.
Το πρώτο μέρος της ομιλία αποτελεί μια παρουσίαση της “μεγάλης εικόνας”. Γιατί χρειαζόμαστε αυτή την μεγάλη εικόνα; Ο Χρήστος Λάσκος θεωρεί ότι η γνώση των επιπτώσεων της είναι απαραίτητη στην επαναδιατύπωση της στρατηγικής.
Κατά την γνώμη μου η αποτύπωση των αντιφάσεων και των συσχετισμών με έναν συστηματικό τρόπο (όπως αυτό που επιχειρεί συνοπτικά ο Χρήστος Λάσκος) δεν αρκεί για να διατυπώσεις προτάσεις για την υπέρβασή τους.
Έχεις ανάγκη και τη “θεωρία”. Μέσα από αυτή μπορούμε να προσεγγίσουμε την ανάλυση της συγκυρίας από μια οπτική που δεν αρκείται στο πως ερμηνεύσουμε τον κόσμο, αλλά αποβλέπει στο πως θα τον αλλάξουμε: Η “στρατηγική” για την κοινωνική χειραφέτηση απαιτεί κάτι περισσότερο από την “συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης”…
Σήμερα η κρίση της Αριστεράς είναι και κρίση της “θεωρίας” της. Αυτή η πλευρά της έχει ιδιαίτερη σημασία και δεν πρέπει να την υποτιμούμε. Ας δούμε πως αυτό το πρόβλημα (κρίση της θεωρίας) αποτυπώνεται σε επιμέρους θέματα στα οποία αναφέρθηκε ο Χρήστος Λάσκος, κάνοντας την παραδοχή ότι συμφωνούμε με τις επισημάνσεις (την συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης) που συγκροτούν την “μεγάλη εικόνα” .
2. Για την Αριστερά του “αγώνα” και της “διακυβέρνησης”
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=tbZ2RDKgBbH9zJ5v&t=738
Το ιδιαίτερο ζήτημα που θέτει ο Χρήστος Λάσκος είναι μια κριτική στον κυβερνητισμό με κεντρικό παράδειγμα τον ευρωκομουνισμό. Ας συμφωνήσουμε και σε αυτή την κριτική. Ποιό όμως είναι το συμπέρασμα που προκύπτει σε σχέση με την “στρατηγική”;
Ο Χρήστος Λάσκος αποφεύγει να πάρει θέση. Αν πάμε ένα βήμα παραπέρα την σκέψη του, θα διαπιστώσουμε τότε ότι όλα αυτά που περιγράφει αποτελούν ισχυρά επιχειρήματα για την αποτυχία της στρατηγικής του “δημοκρατικού δρόμου για τον σοσιαλισμό”.
Τότε προκύπτει ένα ερώτημα που απαιτεί απαντήσεις:
– Αυτή η αποτυχία είναι ζήτημα που κρίθηκε κυρίως στο χώρο του κοινωνικού συσχετισμού (σε επιμέρους λάθη ταχτικών επιλογών) ή σε λαθεμένες θεωρητικές προσεγγίσεις (στρατηγικές επιλογές);
Κατά την γνώμη μου οι απαντήσεις θα πρέπει να διερευνηθούν αποβλέποντας στην αναζήτηση μιας άλλης μορφής κυβερνητικότητας, διακριτή από τις μορφές διακυβέρνησης του αστικού κοινοβουλευτισμού και της λαϊκής εξουσίας του υπαρκτού κομμουνισμού.
Έχει επίσης σημασία η επισήμανση ότι η κυβερνητικότητα ως πολιτική πρακτική δεν αφορά μόνον στο μέλλον, αν και όταν αναλάβεις κυβερνητικές ευθύνες. Κρίνεται στο παρόν: Καταγράφεται και στις πολιτικές πρακτικές απέναντι σε ζητήματα διαχείρισης κάθε είδους εξουσίας, όσο μικρή και να είναι αυτή, όπως στη δημοτική αρχή, στο συνδικάτο, αλλά ακόμα και στον κομματικό μηχανισμό.
3. Η “γελοιοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ”.
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=vZT6L0NmG37wEzSN&t=877
Ο Χρήστος Λάσκος σωστά επισημαίνει ότι αυτή η γελοιοποίηση
αφορά “όλη την Αριστερά”. Όμως, δεν είναι απόδειξη ότι υπάρχει “θεός”. Χρησιμοποιώντας το ίδιο λεκτικό σχήμα, θα έλεγα ότι είναι απόδειξη ότι υπάρχει “λαός”: Όπως θα προσπαθήσω να καταδείξω παρακάτω, οι λαϊκές μάζες κινήθηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ ως “ευκαιρία” που βρέθηκε μπροστά τους, και όχι ο ΣΥΡΙΖΑ προς αυτές…
Πρώτα απ’ όλα, η “κίνηση των μαζών”, είναι αυτή που ανέδειξε τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβερνητική εξουσία, και όχι ο “πολιτικός σχεδιασμός”, όπως αυτός αποτυπώνεται στην στρατηγική και το “πολιτικό πρόγραμμά” του. Αν είχε έρθει ένας εξωγήινος στην χώρα μας την εποχή της ανόδου του στην κυβερνητική εξουσία και το μόνο που γνώριζε ήταν τα πολιτικά ντοκουμέντα του ΣΥΡΙΖΑ, θα είχε τρελαθεί με αυτά που έβλεπε γύρω του: Να κερδίζει τον πόλεμο, έχοντας χάσει όλες τις κρίσιμες μάχες. Τις μάχες μάλιστα που η νικηφόρα έκβασή τους ήταν αναγκαία προϋπόθεση για την εκπλήρωση των στρατηγικών του στόχων.
– Ας κάνουμε μια σύγκριση ανάμεσα στην “αλλαγή” που το 81 και την “πρώτη φορά Αριστερά” που έφερε το 15 για να δούμε ποιές πράγματι ήταν αυτές οι μάχες που χάθηκαν, ή που καν δεν έγιναν…
Το ΠΑΣΟΚ δεν έφερε, όπως επαγγελλόταν, στις 18 τον σοσιαλισμό, όμως η άνοδός του στην κυβερνητική εξουσία συνοδεύτηκε με μια “τομή” στον κρατικό μηχανισμό: Κατάργησε το “κράτος της δεξιάς”.
Ο ΣΥΡΙΖΑ τι έφερε; Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ το 15 στην κυβερνητική εξουσία το μόνο που κατέγραψε ήταν η “συνέχεια” του κράτους: Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε “παραδοθεί” στο κράτος πριν παραδοθεί στους δανειστές και στην τρόικα...
Το 81, το ΠΑΣΟΚ διαμεσολάβησε στο κοινοβούλιο την συσσωρευμένη κοινωνική πόλωση από τον εμφύλιο, το κράτος της δεξιάς και την χούντα. Ο κρατικός μηχανισμός γέμισε από χιλιάδες “πρασινοφρουρούς”. Το “κράτος της δεξιάς” δεν ήταν εύκολο να συντριφτεί χωρίς αυτούς τους “μετακλητούς” απ’ το “κίνημα”… Ήρθαν με το ΠΑΣΟΚ και εγκολπωθήκαν στο κράτος για πολλά χρόνια. Προήλθαν σε ένα μεγάλο ποσοστό από και στους “δύο πυλώνες της δημοκρατίας”, τον κρατικό συνδικαλισμό και την τοπική αυτοδιοίκηση. Αργότερα, όταν το ΠΑΣΟΚ πήρε την κάτω βόλτα, κράτησαν τα μετερίζια τους σε αυτούς τους “πυλώνες”. Αρκετοί απ’ αυτούς παραμένουν ακόμα εκεί και προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους εκάστοτε κυβερνώντες, με τα ανάλογα ανταλλάγματα βέβαια…
Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ (δανεισμένη από τον ΣΥΝ), ο “δημοκρατικός δρόμος για τον σοσιαλισμό” προβλέπει ότι η λαϊκή εξουσία οικοδομείται από τα κάτω. Αυτό σημαίνει – όπως περιγράφεται στα πολιτικά του ντοκουμέντα – ότι ξεκινάει από τις λαϊκές λεωφόρους της τοπικής αυτοδιοίκησης και του εργατικού κινήματος – από αυτούς τους «πυλώνες» της λαϊκής εξουσίας – για να εισχωρήσει στις ατραπούς του βαθέως κράτους. Όμως τα πολιτικά ερείσματα του ΣΥΡΙΖΑ, τον συνδικαλισμό και την τοπική αυτοδιοίκηση, ήταν πάντα ασήμαντα και περιθωριακά…
Επίσης, η στρατηγική του “δημοκρατικού δρόμου για τον σοσιαλισμό”, εκτός των άλλων, προϋποθέτει την ύπαρξη μαζικού κόμματος. Το ΠΑΣΟΚ το 81 ήταν “μαζικό κόμμα”. Το 15 ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε τα χαρακτηριστικά του “μαζικού κόμματος”, όπως αυτό περιγράφεται στα θεωρητικά της κείμενα της Αριστεράς. Δεν είχε καν το προσωπικό να στελεχώσει τις απαιτούμενες κυβερνητικές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό. Τα δυο κρίσιμα υπουργεία που έχουν σχέση με την διαχείριση του βαθέως κράτος, το υπουργείο εξωτερικών και το υπουργείο εθνικής Άμυνας τα ανέθεσε σε άλλους, εξωκομματικούς…
– Πώς λοιπόν συνέβη ο ΣΥΡΙΖΑ να συνθλίβεται στις μάχες της τοπικής αυτοδιοίκησης και στα συνδικάτα, να έχει περιορισμένη παρουσία στο κίνημα και πολύ μικρό αριθμό μελών, αλλά να κερδίζει τον πόλεμο της διακυβέρνησης;
– Μήπως είχε κάποια βαρύνουσα σημασία το “πολιτικό πρόγραμμά” του, το οποίο λειτούργησε ως ο “φάρος” που συσπείρωσε τις λαϊκές μάζες γύρω του; Καμία…
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ κωδικοποίησε τις προεκλογικές της εξαγγελίες στο “πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης”. Τότε, κάποιες συνιστώσες του το χαρακτήρισαν μάλιστα ως “μεταβατικό πρόγραμμα” για έναν άλλο κόσμο που είναι εφικτός. Στην πραγματικότητα ήταν μια δήθεν τεχνοκρατικά ρεαλιστική πρόταση για κάποιες πλευρές διαχείρισης των κρατικών υποθέσεων, προϊόν προσαρμογής της πολιτικής του ενιαίου ΣΥΝασπισμού στις ανάγκες της εκλογικής μάχης.
Όμως, αυτός ο πολιτικός “ρεαλισμός” αποδείχτηκε πολύ σύντομα, ανέφικτος στις συνθήκες κυριαρχίας των νεοφιλελεύθερων πολιτικών των μνημονίων. Και αυτό το συμπέρασμα έχει περιορισμένη αξία: Το πρόγραμμα δεν είχε σχεδόν καμία πρακτική σημασία τελικά ως προς το πως διαμορφώθηκαν οι πολιτικές σχέσεις εκπροσώπησης/εμπιστοσύνης. Ελάχιστοι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είχαν διαβάσει το “πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης”. Αν τους ρωτήσεις σήμερα τι έγραφε, οι περισσότεροι ούτε καν θυμούνται την ύπαρξή του. Εξάλλου, ούτε τα επιτελεία του είχαν εμπιστοσύνη σε αυτό το πολιτικό πρόγραμμα. Κανείς από αυτούς που το συνέταξαν και υποσχεθήκαν πως θα το κάνουν πράξη, ασχολήθηκε σοβαρά με αυτό μετά τις εκλογές του Γενάρη…
Το “πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης” ήταν προϊόν εσωτερικής κατανάλωσης: Η μόνη πράγματι χρησιμότητα που είχε, ήταν ότι έκφραζε ένα μικροπολιτικό πλαίσιο συναίνεσης ανάμεσα στις περίφημες “συνιστώσες” του για την πορεία προς τις εκλογές. Όσο για το πόσο τεχνοκρατικά ρεαλιστικό ήταν, υπενθυμίζω την τότε κριτική του Γιάνη Βαρουφάκη που την είχε εκφράσει πριν τις εκλογές του Γενάρη του 15…
Η διαφορετικότητα που κατέγραψε ο ΣΥΡΙΖΑ ως πολιτικό εγχείρημα – στη σχέση με τον ΣΥΝασπισμό (που βολόδερνε πάνω από μια δεκαετία για την κοινοβουλευτική του επιβίωση) – εντοπίζεται στο γεγονός ότι διεκδικώντας την Κυβέρνηση κατάφερε να μετασχηματίσει σε ελπίδα τις διάσπαρτες αντιστάσεις στις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού, σε μια μακρά περίοδο μαζικών κινητοποιήσεων. Ελπίδα που αναδύθηκε αρχικά μέσα από τα δύο βασικά κινηματικά του αναφορικά (που στην πορεία προς την κυβερνητική εξουσία απεμπόλησε), τα οποία του έδωσαν ώθηση και τον έκαναν διακριτό από την υπόλοιπη Αριστερά: το “κοινωνικό φόρουμ” και το “κίνημα των πλατειών”. Η τομή αυτή δεν επιτεύχθηκε με όπλο το «πολιτικό πρόγραμμά» του.
Η πολιτική υπέρβαση που κατέγραψε το “νέο” που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλαξε το πολιτικό σκηνικό δεν ήταν η πραγμάτωση κάποιου πολιτικού “σχεδίου” σαν αυτά που έχουν τα αριστερά κόμματα στοιβαγμένα στα ράφια των γραφείων τους: ήταν προϊόν της παρέμβασης του λαϊκού παράγοντα στο σύστημα κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης. Σηματοδοτούσε ρήξη/απόρριψη τόσο του χώρου της παραδοσιακής Αριστεράς όσο και ευρύτερα του πολιτικού συστήματος του δικομματισμού – που έγινε στην πραγματικότητα μονοκομματισμός την εποχή των μνημονίων: Οι λαϊκές μάζες κινήθηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ ως “ευκαιρία” που βρέθηκε μπροστά τους, και όχι ο ΣΥΡΙΖΑ προς αυτές…
Τα “κενά” στην πολιτική που διαμόρφωναν οι μηχανισμοί του ΣΥΡΙΖΑ ήταν τα πραγματικά “καινά” που τον ανέδειξαν ως αξιωματική αντιπολίτευση και στην συνέχεια σε κυβέρνηση τον Γενάρη του 15: Ακριβώς από τις ρωγμές αυτών των “κενών”, εισχώρησε και διαμεσολαβήθηκε πολιτικά ένα μεγάλο τμήμα της λαϊκής αγανάκτησης, η οποία κορυφώθηκε με την παρουσία της στα πολιτικά δρώμενα στο δημοψήφισμα του ΟΧΙ.
Αντί λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ να διευρύνει αυτά τα “κενά” της πολιτική του και να τους αποδώσει “λόγο”, επιχείρησε να τα συγκαλύψει με την αναδίπλωση του εντός της μήτρας της παραδοσιακής Αριστεράς. Αυτή η στάση – κοινή από όλες τις “συνιστώσες” του ΣΥΡΙΖΑ – αναδεικνύει μια πολιτική ανικανότητα “αυτοπροσδιορισμού” στην συγκυρία, ως προς τα επίδικα του κοινωνικού ανταγωνισμού.
Καταγράφει επίσης την έλλειψη εμπιστοσύνης των “επιτελείων” του προς τα κοινωνικά ερείσματα που τον ανέδειξαν ως διακριτή πολιτική δύναμη που διεκδικεί την κυβερνητική εξουσία: αποκρυσταλλώνεται πρώτα απ’ όλα στο γεγονός ότι δεν μπόρεσε να γίνει “μαζικό κόμμα”. Ο φόβος και η αδυναμία να κατανοήσουν το “νέο” που έφερνε ο ΣΥΡΙΖΑ, οδήγησε τα επιτελεία του στην περιχαράκωση του “υπάρχοντος” απέναντι στην διαφορετικότητα, για να μην διαταραχθεί η “καθαρότητα” της πολιτικής φυλής του. Στην πραγματικότητα, οι φύλαρχοι των συνιστωσών του επιθυμούσαν ως νέα μέλη κλώνους του εαυτού τους για να αναπαραχθούν οι φάρες της φυλής και για τον ΣΥΡΙΖΑ μόνον ψηφοφόρους και οπαδούς.
Τελικά, αυτή η στάση, άνοιξε τον δρόμο στην προεκλογική περίοδο του 15 της ενσωμάτωσης όλων των συστημικών πρακτικών για να διευρυνθεί η εκλογική του πελατεία. Η άλλη παράλληλη πλευρά αυτής της επιλογής, όμως ήταν αυτή που αναδεικνύει ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα της μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ, την προετοιμασία για τον μετασχηματισμό της κομματικής εξουσίας σε κυβερνητική: Στα πλαίσια αυτών των επιλογών – ο Τσίπρας ονομάστηκε “εθνικός ηγέτης” και οριστικοποιήθηκε η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε καθαρά αρχηγικό κόμμα, μια δομή κομματικής εξουσίας που δεν διέφερε σε τίποτα από τα άλλα αστικά κοινοβουλευτικά κόμματα…
Ας δούμε την σημασία της ανατροπής του ΟΧΙ.
Οι Αριστεροί αρέσκονται πολλές φορές να κοιτάζουν την εικόνα τους στον πολιτικό τους καθρέπτη και να βγάζουν συμπεράσματα απ’ αυτήν. Η ανατροπή του δημοψηφίσματος του ΟΧΙ είναι μια υπόθεση που δεν αφορά κυρίως στην Αριστερά αλλά στην αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία: Η ανατροπή του δημοψηφίσματος ανέδειξε ότι ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν “δημοκρατικό” κόμμα, ούτε καν με την έννοια της αστικής δημοκρατίας…
Αυτή η κορυφαία απαξίωση της “αστικής δημοκρατίας” στην χώρα μας – από την μεταπολίτευση και μετά – δεν έγινε από την δεξιά, αλλά από την κυβερνώσα αριστερά με την θεσμική εκτροπή της ακύρωσης της λαϊκής θέλησης, όπως αυτή εκφράστηκε από το δημοψήφισμα του ΟΧΙ. Συντελέστηκε τη στιγμή της πιο μεγάλης ταξικής πόλωσης στην χώρα μας την εποχή της μεταπολίτευσης. Παρέπεμπε ως θεσμική εκτροπή στο ιουλιανό πραξικόπημα του 1965, μόνο που εδώ ο “πραξικοπηματίας” δεν ήταν ο βασιλιάς αλλά ο “Αριστερός” Αλέξης…
Η απαξίωση αυτή θα είχε αποτραπεί αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν απλά ένα κόμμα, όπου η λήψη παρόμοιων κρίσιμων αποφάσεων λαμβάνεται από τα “μέλη” του και όχι από τα “επιτελεία” του. Αν είχε τεθεί τότε σε εσωκομματική ψηφοφορία η έγκριση της συμφωνίας με τους δανειστές, το αποτέλεσμα θα ήταν και πάλι ΟΧΙ…
Δεν θα αναφερθώ εδώ καθόλου στα παραπάνω (4), (5), (6) και (7) είναι είναι ιδιαίτερα θέματα από την ομιλία του Χρήστου Λάσκου, γιατί το καθένα ξεχωριστά χρήζει ιδιαίτερης συζήτησης:
4. Για το ΚΚΕ.
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=9tKHlqdsctRd4xqx&t=1101
5. Για το ΜέΡΑ25 και τη συμμαχία που στήθηκε με αφορμή τις εκλογές.
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=A2kxuPbuuQ-BDMeP&t=1209
6. Το ενδιαφέρον της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς.
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=VsMju5K2Xe9hQdwh&t=1297
σεχταρισμός
7. Οι ενιαιομετωπικές λογικές ως απάντηση για την έξοδο από την κρίση της Αριστεράς.
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=UqIKPXjP4NuZGCnX&t=1342
Μια παρατήρηση μόνον για το τελευταίο:
8. Τα πράγματα μπορούν να γίνουν αλλιώς πάντοτε…
https://youtu.be/uz9OANRnMZw?si=exq2ZUo9WDBdV1jc&t=1531
Ο Χρήστος Λάσκος χρησιμοποιεί το παράδειγμα μιας κινηματογραφικής ταινίας για να καταδείξει αυτή την δυνατότητα. Κατά την γνώμη μου ο πολιτικός λόγος θα πρέπει να έχει το “θράσος” που απαιτείται στο να γράφουμε κριτική για μια ταινία που δεν έχουμε δει! Η ερμηνεία και η ανάλυση των “συμβάντων” είναι υπόθεση των ιστορικών. Ο πολιτικός λόγος αξιολογείται από το κατά πόσο έχει την ικανότητα να προηγείται αυτών.
σ.Γιωργο, επιστρεφω και παλι για σενα!
Ενδεικτικα, συμφωνω με τον Λασκο!
Ανεξαρτητα, αν αυτο εμπεριεχει ή οχι το Μερα25, τους τρεχοντες συμμαχους ή σκοπους του. Μια συντομη παρατηρηση στην αρχικη σου τοποθετηση
(και ας με κρεμας στα μανταλακια παραθετοντας καθε μου φραση χωριστα, για να την αποδομησεις με ιωβια καρτερικοτητα:)
Αρχικα, στο πλαισιο μιας συντομης εισηγησης, εβαλε αρκετα ζητηματα και προσωπικα δε θα τον εγκαλεσω για επιλεκτικες παραλειψεις ή θεωρητικα φαουλ. Αντιθετα σε καποια σημεια θα τον ερμηνευσω κατα συνειδηση ή και με προσδοκια. Πιθανοτατα, σε μελλοντικη μου απαντηση..
α) ελλειμμα θεωριας ή ταξικης παλης?
Κανεις κριτικη μιλωντας για “κριση θεωριας”, η οποια δεν αναλυεται επαρκως. Ειναι, σαν να σου κανω κριτικη οτι ενω δε ξερεις ποσα απ τα μελη σου εξακολουθουν να βαζουν πλατη, ποσα ειναι ενεργα, με ποιους τροπους και αν πληρωνουν εστω μια ελαχιστη συνδρομη, απο πανω σου ζηταω “κομμα νεου τυπου”, σκιωδη ηγεσια και παρανομο μηχανισμο.. Αυτο που θα χωραγε στην εισηγηση, θα ηταν ισως μια περαιτερω αναλυση και εμβαθυνση στη συγχρονη διεθνη ταξικη παλη, σαν οδηγος αναπτυξης της κινηματικης μας δουλειας και οχι η στρατηγικη καταληψης των χειμερινων ανακτορων. Ασε, που οι παροικουντες την Ιερουσαλημ την ξερουν απ εξω και ανακατωτα με ή χωρις επικαιροποιησεις..
β) κυβερνητικοτητα ή εξουσια?
Κανεις κριτικη για το ζητημα της “στρατηγικης κυβερνωσας αριστερας”, το οποιο δεν αναλυεται επαρκως. Μονος σου τα λες, δεν υπαρχει δημοκρατικος δρομος για το σοσιαλισμο. Ιστορικα, θεωρητικα και μεθοδολογικα ξεκαθαρο. Ειναι σαν να ξυπνησουμε αυριο το πρωι και να ειναι 2123. Η “Συμμαχια της Αριστερας” εχει κερδισει τις εκλογες σε μια χωρα σαν τη σημερινη Ελλαδα. Και μαλιστα με Βαρουφακη και ηγετικη ομαδα που δεν προδιδει τον Αγωνα ουτε με κινεζικα βασανιστηρια! Τι λες θα γινει? Προφανως, υπαρχει η κυβερνητικη αριστερα (ρεφορμισμος), η αριστερα στην κυβερνηση (στο δρομο του συμβιβασμου και της ενσωματωσης) και η αριστερα (που προσωρινα μπορει να βρεθει στην αστικη διακυβερνηση) αναζητωντας επιτυχως ή ανεπιτυχως το δρομο για την εξουσια. Ολη η συζητηση, επομενως, αφορα την Εξουσια! Ποια ειναι τα κοινωνικα και πολιτικα υποκειμενα που την αποσπουν (απο τροικα, ιμπεριαλισμο, ντοπιους μαφιοζους, ολιγαρχες, φασισταρια, κλπ) επισης, με ποιους μηχανισμους και πολιτικες αυτη διαφυλασσεται? Αυτο που θα χωραγε στην εισηγηση, θα ηταν ισως, μια περαιτερω αναλυση πανω σε αυτη τη γραμμη σκεψης, αλλα προθυμα ο εισηγητης την παρεκαμψε θεωρωντας τη λογικα διαφορετικο τοπικ..
γ) υπαρχει θεος?
Κανεις κριτικη για το ζητημα, πως η γελοιοποιηση του ΣΥΡΙΖΑ μας αφορα ολους σαν αριστερα, το οποιο δεν αναλυεται επαρκως. Και ειναι τοσο πυκνη η αναλυση σου, που δε ξερω τι να πιασω πρωτο. Το ΠΑΣΟΚ εκεινης της εποχης εκανε, οντως, πολυ περισσοτερες αστικες, λαικες, φιλεργατικες μεταρρυθμισεις. Ωστοσο, το κλειδι δε νομιζω να ηταν η ποιοτητα της γραφειοκρατιας ή η μορφη του κομματικου “οργανογραμματος”. Ακομα και τα μαζικα συνδικατα, η Τ.Α και αλλες μορφες οργανωμενης συνδικαλιστικης ή κοινωνικης δρασης δεν αρκουν απο μονα τους. Οι μικροτερες ριζοσπαστικες διεκδικησεις απαιτουν αποφασισμενες δυναμεις στο δρομο και μαλιστα σε τροχια συγκρουσης. Για παραδειγμα, ενω ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 δεν ειχε ουτε κατα διανοια αυτα τα πλεονεκτηματα, βρεθηκε μπροστα σε σημαντικοτερες συγκριτικα προκλησεις, εχοντας δυο εμβληματικες στιγμες στο ξεδιπλωμα της λευκης του πετσετας.. Προφανως, το Δημοψηφισμα και βεβαια τις πρωτοφανεις φιλοκυβερνητικες διαδηλωσεις στηριξης της κυβερνησης! Οταν, δηλαδη, ο Βαρουφακης διαπραγματευονταν (ή καμωνονταν κατα τους επικριτες του) οι ιδιες κοινωνικες δυναμεις που αναθεσαν στον ΣΥΡΙΖΑ να λυσει με πολιτικα μεσα το ζητημα που εμενε σε εκρεμμοτητα υστερα απ μακρα και σκληρη ταξικη παλη, παρεμεναν ζωντανες στο πεδιο της μαχης! Κοντολογις, ο,τι οργανωμενες δυναμεις εχεις, ο,τι και να λεει ο σοφος ελληνικος λαος και αλλα συναφη, τα βλεπω δευτερα μπροστα στο χρονισμο της συγκυριας. Με αυτη την εννοια καταλαβαινω αυτα που λεει η εισηγηση. Η γελοιοποιηση του παλαι ποτε, ειναι μια ιστορικη ηττα της αριστερας, οχι μονο στην ελλαδα αλλα κυριως για ολο τον προοδευτικο κοσμο του πλανητη. Επισης, για οσους παροικουσαμε τον ΣΥΡΙΖΑ και γνωριζαμε οτι τελικα αυτη η “συνδικαλιστικη μετριοτητα” αργα ή γρηγορα θα μας προδωσει. Τελος, ο εξωγηινος σου ειπε: “επιτελους τελος” για τους πεφωτισμενους χαρισματικους μοναρχες ελεω θεου! Γιατι υπαρχει και ο ..θεος που βαζει τα πραγματα ενιοτε στη θεση τους! There we go:)
Μολις μπορεσω θα επανελθω με ακομα τρια σημεια, επιπλεον των πεντε που εβαλες. Ιδανικα, μετα το περας του 2ου διαβουλευτικου συνεδριου, για ευνοητους λογους.
a) ενοτητα της αριστερας ή προγραμματικη συγκλιση?
προγραμματικη συγκλιση
b) προγραμμα ρηξης ή σοσιαλιστικη πλατφορμα?
σοσιαλιστικη πλατφορμα
c) επιδοματα, δικαιοσυνη, εξισωτισμος ή καταργηση της εκμεταλλευσης?
καταργηση εκμεταλλευσης
(αθειστικα &) συντροφικα
Γιαννης
σύντροφε Γιάννη,
στα ερωτήματα που θέτεις, θα σου απαντήσω με κάποια άλλα, γιατί πιστεύω ότι η διατύπωση των ερωτημάτων έχει σήμερα μεγαλύτερη σημασία από τις απαντήσεις τους. (επαναλαμβάνοντας ένα σχόλιο σχετικό με την “σοσιαλιστική πλατφόρμα” από το forum):
Θα ξεκινήσω με μια αναφορά σε μια παλιά ιστορία, για να θέσω κάποια ερώτημα σχετικά με τις θέσεις που προβάλλεις για την “σοσιαλιστική πλατφόρμα”.
Στο εργατικό κίνημα της Γερμανίας του 19ου αιώνα, δέσποζαν δύο πολιτικές οργανώσεις, οι οποίες παρά τις διαφορετικές αφετηρίες τους, πέτυχαν την «ενότητα» υιοθετώντας ένα κοινό πολιτικό πρόγραμμα. Απ’ τη μια, το Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα, ιδρυμένο το 1869 υπό την καθοδήγηση των Αουγκούστ Μπέμπελ και Βίλχελμ Λίμπκνεχτ (πατέρας του Καρλ Λίμπκνεχτ, που μαζί με την Ρόζα Λούξεμπουργκ εκτελέστηκε το 1919), και η Γενική Γερμανική Εργατική Ένωση, ιδρυμένη το 1863, το κόμμα του Φερντινάντ Λασάλ, που οι πολιτικές του αντιλήψεις ήταν αυτές που επηρέασαν καθοριστικά το μέλλον του γερμανικού εργατικού κινήματος και έγιναν αντικείμενο αυστηρής κριτικής από τον Μαρξ, η οποία απέβλεπε στην παρεμπόδιση της ένωσης των δύο αυτών οργανώσεων. Όμως τελικά, τον Μάιο του 1875 η «ενότητα» έγινε πράξη, στο συνέδριο της Γκότα, και το νέο κόμμα που προέκυψε, δεν ήταν άλλο από το Γερμανικό Εργατικό Κόμμα, που κάποια χρόνια μετέπειτα μετονομάστηκε στο γνωστό πλέον σήμερα SPD…
Αυτή η κριτική του Μαρξ δημοσιεύτηκε ωστόσο πρώτη φορά απ’ τον Ένγκελς το 1891 με τον τίτλο “Κριτική του προγράμματος της Γκότα”, με αφορμή το συνέδριο της Ερφούρτης, εγκαινιάζοντας μια νέα περίοδο στην ιστορία της Αριστεράς.
Το έργο περιλαμβάνει μια συστηματική και αυστηρή κριτική επί των «προγραμματικών θέσεων». Ενδεικτικό για την οξύτητα αυτής της κριτικής, είναι αυτό γράφει ο Ένγκελς στον πρόλογο: “Ωστόσο παρέλειψα και αντικατέστησα με αποσιωπητικά μερικές τσουχτερές εκφράσεις και κρίσεις προσωπικού χαρακτήρα, όπου αυτό δεν έβλαφτε το θέμα.”
Σε αυτό το έργο υπάρχει ένας “αφορισμός” από τον Μαρξ, διακριτός από αυτήν την αυστηρή κριτική επί των προγραμματικών θέσεων. Καταγράφεται σαν μια προφανής αλήθεια που δεν χρειάζεται επεξηγήσεις και τεκμηρίωση. Κάποιος δύσπιστος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο Μαρξ εκτιμώντας τον δυσμενή συσχετισμό στην μάχη που έδινε τότε, απλά “πετάει την μπάλα έξω από το γήπεδο”. Όπως για παράδειγμα σήμερα κάνουν συχνά διάφοροι πολιτικοί μηχανισμοί στο αριστεροχώρι, όταν μετά από κάποιες ήττες (συνήθως εκλογές) αντί για σοβαρή αυτοκριτική, δηλώνουν πως όλα θα κριθούν στο “κίνημα” και εκεί πρέπει να στρέψουμε τους πολιτικούς μας προσανατολισμούς. Μετά βέβαια, άλλα κάνουν…
Ποιός είναι αυτός ο “αφορισμός”;
(από το γράμμα του Καρλ Μαρξ στον Μπράκε, Λονδίνο, 5 του Μάη 1875)
– Πως αντιλαμβανόμαστε σήμερα αυτόν τον αφορισμό, σε σχέση με το “πρόγραμμα” που αναζητούμε;
– Μήπως για να ξετυλίξουμε το κουβάρι, θα πρέπει πρώτα να ξεκαθαρίσουμε πως αντιλαμβανόμαστε το “πραγματικό κίνημα”, να αποκτήσουμε κάποια κοινή γλώσσα σε αυτό, ως αναγκαία συνθήκη για την διατύπωση στην ίδια γλώσσα και των “προγραμματικών μας θέσεων”;
συντροφικά,
Γιώργος Κ.
Κατά αρχήν καλή επιτυχία σε ότι αποφασίσετε και κάνετε.
Παρατηρώ στη σελιδα: πρώτα απ’ όλα γίνεται κουβέντα μάλλον από μέλη. Καλό κ κακό αυτό. Αν υποθέσουμε ότι είναι άνοιγμα χρειάζεται και η συμβολή του μη μέλους.
Για τα 10 σημεία ίσως μπορούν να μπουν διαφορετικοί στόχοι χρονικά.
Εδώ βέβαια να πω ότι η πληροφορία είναι λίγη για κάθε σημείο. Μπαίνω εγώ να διαβάσω τις θεματικές και είμαι άσχετος. Τι πρέπει; να ανατρέξω σε όλη τη βιβλιογραφία και το ιστορικό για να μάθω, να δω τι λέτε εσείς σε σχέση με αυτό κ τι πιστεύω εγώ αφού έμαθα όλα αυτά; ιδανικά ναι αλλά δεν γίνεται. Ίσως λοιπόν οι θεματικές να αναπτύσσονταν κάπως για το τι συμβαίνει μέχρι σήμερα κ τι προτείνει το Μερα25 κ γιατί.
Για τη στοχοθεσια σε στάδια,
Ο σοσιαλισμός μπορεί να είναι πχ ο στόχος αλλά δεν νομίζω ότι έχει ιδέα κανείς πως είναι αυτό.
Λένε νομίζω πως ένα 2% που καταφέρνει να ανελιχθεί κοινωνικά-ταξικα είναι αρκετό για να κρατάει τα πάντα ως έχουν. Θα πρέπει να αποδεχθούμε κάποια στιγμή ότι ο κόσμος δεν ταυτίζεται με τη θέση του αδικημένου η κατατρεγμένου, ακόμα και αν είναι. Με το νικητή ταυτίζεται συνήθως
Ίσως θα έπρεπε να βρεθούν και να είναι μετρήσιμα, σε καποιο ποσοστό, πράγματα που μπορούν να υλοποιηθούν και να βελτιώσουν τη καθημερινότητα η να είναι εξίσου σημαντικα για τον κόσμο. Ώστε να δημιουργηθεί μια βάση μέσω πραγμάτων που και λέγονται και γίνονται.
Οι πολιτικοί χώροι ίσως πρέπει να προσεγγίστουν με άλλο τρόπο. Δε ξέρω, πέρα από το πολιτικό να στοχεύει σε μια μορφή μακροπρόθεσμης εκπαίδευσης του κόσμου αλλά και συμμετοχής των μελών σε κοινωνικές δραστηριότητες. Κάποιος να είναι περήφανος που ανήκει εκεί.
Επίσης η φρασεολογία της ρήξης ειδικά μετά το ΣΥΡΙΖΑ μάλλον δεν έχει απήχηση. Τα αποτελέσματα από την άλλη πάντα έχουν. Πείτε το διαφορετικά και κάντε το σωστα. Δεν έχει νόημα να τα χώνουμε στην ολιγαρχία πχ, που ποια είναι η ολιγαρχία τελικά και τι μπορούμε να κάνουμε εμείς σε αυτήν.
Ρεφορμιστικα και οπορτουνιστικα, ρεαλισμός κλπ αυτά είναι. καλή δύναμη